In het voorjaar van 1981 waren de decorbouw en de opnamen in Ruurlo al begonnen. Voornamelijk bij het kasteel. Een collega van mij, Ben Kooy, deed daar
samen met anderen, het decoratiewerk. In augustus ging hij met vakantie en ik heb het toen vanaf 19 augustus tot na de laatste opnamen van hem
overgenomen.
Ik heb voornamelijk met Joop Eype gewerkt. We reden elke dag vanuit Hilversum, of eigenlijk Huizen, waar we toen alle twee woonden, naar Ruurlo,
waar café de Keizerskroon (naast het pand dat de bioscoop was) de ontmoetingsplaats was van de productie.
Vandaar uit werden de diverse locaties bezocht. Uiteraard altijd vóór de filmploeg uit. Want het decor moet er het eerst staan.
Hieronder de herinneringen van Leo Ooijkaas, die van maandag 11 mei t/m vrijdag 18 september 1981 aan diverse decordecoronderdelen uit de tv-serie werkte.
Maandag 11 mei 1981.
We beginnen in voorbouwhal C, in het Decorcentrum in Hilversum aan het decor van het trappenhuis van de Zevensprong.
Dinsdag 12 mei tot vrijdag 15 mei.
Deze dagen worden voornamelijk besteed aan het als donker eikenhout beschilderen van de diverse paneeldeuren van de set.
Maandag 18 mei t/m donderdag 21 mei.
Deze week wordt de rest van het decor geschilderd. De wanden en de trappen zelf.
Vrijdag 22 mei.
Het decor wordt in onderdelen uit elkaar gehaald en in trailers geladen om vervoerd te worden naar de Cinetone Studio’s in Duivendrecht.
Maandag 25 mei.
In Cinetone werken we flink door maar komen toch minder ver dan ik gedacht had. We hebben alleen de vloer in de grondkleur. Maar met het houten
(parket schilderen) en het bijwerken van de wanden in de middag komen we er morgen wel denk ik.
Dinsdag 26 mei.
Flink doorgegaan aan de vloer samen met Fred.
Woensdag 27 mei.
In Cinetone het decor afgemaakt, kleine klusjes, een wandje hier, een plekje daar bijwerken, een plakbandje op een paar naden enz.
Om drie uur staat het decor klaar voor oplevering en gaan we naar huis.
Donderdag 28 mei.
Hemelvaartdag, er wordt niet gewerkt.
Vrijdag 29 mei.
We zijn weer op tijd in Cinetone en doen daar het voorbereidende werk voor het door de vloer zakken van Geert-Jan.
De rest van de dag bestaat uit hangen en kijken en wachten. Cinetone is een filmstudio die al bestaat vanaf de jaren twintig en ontbeert een
airconditioning systeem. Het wordt dus verschrikkelijk warm op de set, iedereen loopt te puffen. Bovendien is het is druk vandaag. Acteurs,
20 kinderen, figuranten enz.
Maar aan het door de vloer zakken komen we toch niet toe, ondanks het feit dat we tot zes uur blijven.
Zaterdag 30 mei.
In de morgen proberen we de eerste vloerplaat waar Geert-Jan doorheen moet zakken, maar dat mislukt omdat de plaat niet helemaal breekt.
We moeten wachten tot half zeven ’s avonds om het nog een keer te proberen. In de tussentijd, prepareren we nog twee platen, schilderen
ze opnieuw en voor de rest is het wachten, wachten, wachten.
De door te breken vloerplaten zijn gemaakt van 25 mm spaanplaat, waarin aan de onderkant de vorm van het breukvlak, een stervorm, is ingezaagd.
Die zaagsnede wordt erin gemaakt door middel van een afgebroken decoupeerzaagje tot een diepte van één centimeter. Er bovenop komen
dan nog hardboard platen die geschilderd zijn als zijnde parket.
De temperatuur in de studio loopt tot ongekende hoogten op, iedereen loopt te zweten als een paard.
Bij de eerste sprong springt Gert-Jan nét naast het midden waardoor slechts de helft van de plaat breekt. En dus moet alles weer aan elkaar
worden geplakt en geniet. Maar de tweede keer gaat het prima en gaat hij er in één keer door.
Om acht uur rijden we weg uit Duivendrecht na iedereen gedag te hebben gezegd en Karst nog een handje te hebben gegeven. Toch altijd wel gezellig
zo’n stand-by vooral als het een paar dagen duurt en je iedereen een beetje begint te kennen. Er hangt toch een sfeer van jongens onder
elkaar, solidariteit, vooral wanneer het werk wat uitloopt en iedereen een beetje zat wordt.
Het valt op dat de cameraman precies delegeert naar zijn assistenten, de belichter en de dollyduwer. Hij hoeft maar iets te zeggen en ze gaan al.
Ook was het script en de continuïteit is erg goed. Dat meisje hield echt alles bij. Wist precies wie en wanneer en hoe het eruitzag.
Maandag 6 juli.
Terug van vakantie. Omdat een collega ziek is moet ik zijn werk overnemen en een theekoepeltje voor de Zevensprong vuil spuiten en oud maken. Morgen ga
ik met Joop naar Lochem om een set in oude staat terug te brengen.
Dinsdag 7 juli.
Om half negen komt Joop me thuis ophalen in zijn blauwe Volkswagen Golf en gaan we naar Lochem. Onderweg koffie drinken bij het AC Restaurant aan de A1
bij Stroe.
Een klein huisje met een schuin dak. Het buitenwerk, standgroen en wit heb ik snel bijgewerkt. Joop is veel drukker en langer bezig met een
wandje dicht te maken. De lunch schiet erbij in.
Woensdag 8 juli.
Het is prachtig weer en erg warm. Om tien uur zijn we in Lochem en maken het werk snel af. Ik een wandje schilderen en Joop wat plaatjes hier en daar
timmeren. We zijn niet al te laat thuis.
Woensdag 19 augustus.
Op weg naar Gelselaar. Om negen uur bij het huisje van een oud-indischman die er ook mooi over kan vertellen. Meneer Statius-Muller. Een prachtig huisje
met een enorme lap grond en een grote vijver erbij. Vroeger is het een stationnetje geweest. Onvoorstelbaar want er is in de verste verte geen spoorlijn
te zien. Maar dat was dan ook al vér voor de oorlog.
André begint met de vensterbanken te betimmeren en ik ga de deuren afschuren. Maar dat stuift zo erg dat ik er maar weer mee ophoud en in het
dorp waterproof schuurpapier ga kopen. Daar schuur ik alle deuren, op drie na mee af.
Donderdag 20 augustus.
Vandaag gaat Ben ook mee naar Gelselaar. Hij weet het schilderen van de muren uit het hoofd van Hendrik Jan te praten. Dus dat scheelt een heleboel werk.
Ben helpt me verder met het schilderen van de deuren. Dat wordt niet zo mooi vind ik, vooral omdat het met de zijdeglans lak direct over het oude werk moet.
Maar daardoor schieten we natuurlijk wél lekker op.
Het blijft de hele dag slecht weer, met stortbuien. De jongens die hun decortje in het bos bij Ruurlo moeten bouwen zijn slecht af.
Vrijdag 21 augustus.
Eerst naar het bos in Ruurlo waar een ploeg bezig is een muur van 30 meter lang te bouwen, compleet met een metalen hek erin. Ze hebben vandaag iets beter
weer, minder buien en af en toe zon.
Wij maken onze deuren en kozijnen af, gaan van twaalf tot half twee eten, doen nog wat kleine klusjes en gaan dan naar huis.
Maandag 24 augustus.
Joop en ik gaan eerst naar Ruurlo naar het bos met het hek. Maar daar is niets meer te doen, het is klaar.
Daarna langs de locatie voor de theekoepel en de gevel. In Gelselaar maken we nog wat plastic klimop tegen de muur en plaatsen een paar plantenbakken.
Dan terug naar Ruurlo om de locatie voor de patatkraam en de bioscoop te bekijken.
Dinsdag 25 augustus.
Om half tien gaan Hendrik Jan en ik in zijn auto op weg naar Gelselaar, tezamen met de deurkrukken die ik in het magazijn bij de NOS heb uitgezocht.
Ik zet de krukken op de deuren maar heb er nogal wat moeite mee omdat het oude deuren zijn. Het past allemaal niet zo lekker. Bij de slaapkamerdeur mol
ik het hele slot, moet door het raam naar binnen klimmen en weet met veel moeite de deur weer open te krijgen.
Om half een gaan we lunchen en kopen een nieuw slot, maar ik laat het Joop er morgen maar inzetten, want ik heb ook niet het goede gereedschap
ervoor. Op de terugweg naar huis kopen we in Lochem, in de grote IJzerwaren winkel nog een voordeurknop.
Woensdag 26 augustus.
Met Joop naar Gelselaar. Als we rond tien uur aankomen zijn ze al druk aan het filmen. We zetten het slot in de deur en gaan tegen de middag naar de
school. Daar ruimen we wat op en lunchen in een Pannenkoekenhuis.
Donderdag 27 augustus.
Vandaag is Joop redelijk op tijd. Om half negen ontmoeten we de trailer en zijn bemanning bij het AC Restaurant in Stroe.
Vandaar met zijn allen eerst de theekoepel lossen in Ruurlo, spullen ophalen in de school, terug naar Ruurlo, uitladen bij de Batsdijk, eten bij
de Keizerskroon, waar we nog erg lachen met de plaatselijke bevolking die al flink aan de borrel zit.
Om half twee de muur en het hek slopen, dat gaat heel erg vlug want we zijn er om drie uur al mee klaar, maar het geeft wél meer rommel dan ik dacht.
De helft laten we achter voor een boer die het hout wel kan gebruiken.
Nog even terug naar de theekoepel om die af te dekken, tegen diefstal en de regen en dan naar huis.
Vrijdag 28 augustus.
Eerst koffiedrinken in Stroe en dan naar Ruurlo om te zien of de theekoepel er nog ligt en naar de Batsdijk om het kanon af te maken.
Ik heb hem in een half uurtje, nog voor één uur geschilderd en we gaan in de Keizerskroon lunchen.
Hendrik Jan komt nog even langs, alles OK.
Maandag 31 augustus.
In Ruurlo helpen we Gerard op weg met het bouwen van de bioscoop en even later Martin met de theekoepel.
We rijden de hele dag heen en weer tussen de locaties, want Joop is enorm regelachtig en maakt zich ontzettend druk.
’s Middags gaan we met Hendrik Jan naar „Schijn en Wezen”, de theekoepel en met Marian, producente, naar de locatie van het huis van
Thomtidom. Tussen de bedrijven door zijn we ook nog in Gelselaar geweest en in het café in Hengelo waar we een tafel en een hek opmeten.
Opmeten doen we ook in Holten waar behangen moet worden.
Vandaag heb ik een paar foto’s gemaakt, voornamelijk van de theekoepel en één van „Schijn en Wezen” zonder decor.
Morgen een paar foto’s van de bioscoop en de patatkraam maken.
Dinsdag 1 september.
We gaan vandaag eerst naar Lochem om een koperen deurbel te kopen, maar omdat die 105 gulden kost besluiten we eerst Hendrik Jan maar even te vragen of
dat goed is.
Dan naar Ruurlo waar we nog wat aan de bioscoop helpen, bij de theekoepel overbodig materiaal afvoeren, lunchen en met Hans, decoruitvoerder, die ook
even uit Hilversum is komen kijken, weer terug gaan naar de theekoepel.
Ook nog even langs Gelselaar en naar de Holterberg waar we Hendrik Jan ontmoeten en bekijken wat er binnen zoal gedaan moet worden. Het plan is als
volgt. Morgen moet ik de patatkraam één tint lichter schilderen en de tent en theekoepel in het bos bijwerken.
Donderdag de patatkraam in Ruurlo neerzetten en met Gerard stand-by lopen tijdens de opnamen. Maar omdat dat wel nachtwerk kan worden, blijven Gerard
en ik daar slapen, dus de slaapzak moet mee.
Vrijdag met Gerard naar „Schijn en Wezen” en maandag met Joop naar het café in Hengelo. Al met al een hoop geleuter, vooral met Joop
die zó aan het regelen is dat hij zichzelf voorbij loopt.
Woensdag 2 september.
Vandaag 37 jaar geworden. Om acht uur op weg met Joop. Verf kopen, mengen en de hele dag schilderen aan de caravan annex patatkraam. Doordat er zoveel
hoekjes en stukjes en lijstjes aanzitten, ben ik er van tien tot half twee constant aan bezig. Omdat we de kleur veranderd hebben moet ik de voorwandjes
ook overschilderen, dus dat doe ik er meteen maar achteraan. Daarom eet ik pas om drie uur mijn broodje kaas voor lunch.
Joop wil nog alle affiches en foto’s voor de bioscoop op de borden doen, maar ik wil naar huis. Ik ben tenslotte jarig.
Donderdag 3 september.
Om kwart over zeven met Joop naar Ruurlo. Eerst samen met Jaap de theekoepel lichter gespoten en voorzien van spinnenwebben. ’s Middags het kanon,
de tent neerzetten en wat klimop aanbrengen en om drie uur de patatkraam bouwen op de markt in Ruurlo. Dat gaat voorspoedig, de boel nog een beetje
aankleden en dressen samen met Hendrik Jan. Het licht is dan ook al aan het opbouwen.
We gaan om zeven uur naar ons logeeradres, even wat opknappen en dan eten bij de Chinees.
Dat logeeradres is het huis dat de productie heeft gehuurd en waar Karst en de andere mensen ook slapen.
Om negen uur wanneer het donker begint te worden, gaat de brandweer de straat natspuiten, het moet lijken alsof het geregend heeft.
Hendrik Jan en ik dressen de bioscoop nog wat en dan wordt er gedraaid.
Foto’s maak ik niet, want mijn camera begeeft het. De spiegel blijft hangen. Gelukkig heb ik op dat andere rolletje foto’s genoeg van het decor
maar dus niets van de opnamen zelf. Tijdens het draaien duiken wij de Keizerskroon maar in, Joop, Gerard en ik. We moeten nog één wandje
changeren en ze zijn keurig op tijd, iets vóór één uur klaar met hun zes instellingen.
Snel afbreken en opruimen en om half twee nog een borreltje. Omdat ik barst van de slaap ga ik om twee uur naar bed, maar Gerard en Joop blijven hangen
tot half vier.
De productie is ook zo rond twee uur half drie er mee opgehouden. Ik kruip in mijn slaapzak maar slaap, uiteraard, slecht.
Vrijdag 4 september.
Ik sta om half negen op en roep Gerard. Joop is al om half acht weggegaan. We gaan naar de Keizerskroon waar de jongens uit Hilversum al op ons zitten
te wachten. Ik ga mee naar „Schijn en Wezen” en help Jaap met schilderen
Misschien door vermoeidheid, misschien door gewoon pech, val ik van een trapje, pot verf in mijn hand. Mijn broek onder, mijn jasje onder en een flinke
schaafwond op mijn enkel. Provisorisch schoonmaken, er is daar bijna geen water en een verbandje erop.
Er is nog veel werk te doen en we moeten flink aanpoten. Om half vier ziet het er redelijk uit en heb ik het wel een beetje gehad.
Vanmorgen niet goed ontbeten, uitsmijter tussen de middag. Joop is de hele dag weg, regelen. Ik besluit om met de personeelsbus mee terug te gaan, want
ik heb geen zin om nog later thuis te komen.
Zaterdag 5 september.
Ik heb belooft om in het weekend een bushalte bordje voor bij het café in Hengelo te schilderen, dus moet ik even naar het dorp om een pot gele
verf te kopen.
Zondag 6 september.
Dat busbordje lukt niet zo erg want als ik aan de teksten erop wil beginnen merk ik dat ik geen zwarte verf in huis heb. Met een viltstift direct
op het triplex lukt het niet zo best. Voor de tekst „BUSHALTE” en „KERKPLEIN” gebruik ik strookjes papier waar ik de letters
met een viltstift opteken. Uiteindelijk ziet het er wel redelijk uit met een grijs randje om het bordje en een licht en schaduwkantje al had het
natuurlijk wel beter gekund.
Maandag 7 september.
Vandaag rij ik weer met Hendrik Jan mee. Eerst even naar Holten waar collegaâs aan het behangen zijn en daarná weer met Joop naar
„Schijn en Wezen”. Ik geef mijn bushaltebordje een glanslaag en we gaan naar Hengelo waar we de ramen van het café met
plakletters beplakken.
Dinsdag 8 september.
Vandaag weer vroeg weg. Eerst naar Hengelo waar ik twee bordjes beschilder met een door Hendrik Jan ontworpen hert. Ook blijkt dat het busbordje vrij
close in beeld komt en dat de achterkant, die ik niet heb geschilderd, door de weerspiegeling in de voorruit van de bus te zien is.
Halverwege de ochtend gaan we naar Holten om het behangwerk af te maken. Er is precies genoeg behang, ik houd dertig centimeter over. Joop gaat naar
„Schijn en Wezen” om de tent op te zetten.
Ook schilder ik alvast de kozijnen en de schouw in de blanke lak. Aan het eind van de middag komt Joop weer terug en gaan we naar huis.
Woensdag 9 september.
In Stroe ontmoeten we de NOS trailer en gezamenlijk rijden we naar de Holterberg. Terwijl zij rekwisieten uitladen, schilder ik mijn laatste lijstjes.
Daarna naar Ruurlo, koffie bij de Keizerskroon. Vervolgens naar de Batsdijk, rekwisieten laden en de theekoepel afbreken.
Met de theekoepel in de trailer, eten bij de molen in Neede, en dan naar Gelselaar. De theekoepel uitladen en de rekwisieten inladen. De trailer gaat
terug naar Hilversum en Joop en ik gaan naar de Holterberg. Hendrik Jan is daar niet en we gaan hoewel het al drie uur geweest is terug naar Ruurlo.
Daar is iedereen bij „Schijn en Wezen”. Een enorm gezeur over de tent die niet deugd, Joop belooft een eigen tent mee te nemen, maar daar
moet dan wel het dak van in kleur gespoten worden.
Om half vijf rijden we eindelijk weg en om kwart voor zes ben ik thuis met het bord „Schijn en Wezen” onder mijn arm, want ik moet de
tekst overschilderen.
Donderdag 10 september.
Het is vandaag erg mistig als we weg rijden, maar naar het oosten toe wordt het steeds zonniger. We drinken snel koffie bij de Boggelaar in Warnsveld,
maar bij aankomst bij „Schijn en Wezen” blijkt er niemand te zijn. Ze zijn in een ander bos aan het filmen. Achteraf maar goed ook, want
er is nog zat werk te doen. Terwijl Joop druk doende is de trekbel goed te krijgen, maak ik het luidsprekertje, zet de kruk in de voordeur en
maak een bloembakje.
We zetten het geraamte van de tent op, veranderen de vorm met elektrapijp en na het eten spuit ik de buitenkant van de tent lichtgroen. een heel werk
en bovendien een rotwerk. Er gaat zes kilo verf op voordat het er een beetje fatsoenlijk uitziet.
Om vier uur is toch alles klaar en komt Margriet nog even kijken met de schrijfster van het boek, Tonke Dragt.
Ik had vandaag de hele dag een beetje de pest erin, een beetje mokkig omdat ik het met die tent niet zag zitten en omdat Joop alles altijd maar aanpakt,
want eigenlijk is het werk voor de rekwisiteurs en niet voor de decorbouw.
Vanmiddag kregen we van Margriet ook een uitnodiging voor een achteraf borrel op zaterdagavond in „Het Wapen van Amsterdam” in âs Graveland.
Om de „eigen” sfeer te bewaren het liefst zonder „aanhang”. Maar ik heb zaterdagavond al een afspraak, dus ik zal er niet bij zijn.
Vrijdag 11 september.
Om negen uur op de set. Het bord „Schijn en Wezen” ophangen, de bloembak erop, biesjes schilderen op de dakkapel en de tent aan de binnenkant
in kleur spuiten. Toch nog. Een smerig karweitje en mooi wordt het ook al niet.
Dan nog halve boomstammetjes tegen de stokken van de tent maken en de rekwisieten erin.
Tegen de middag het dak van de gevel omdraaien.
Nog even naar de Holterberg om daar een kozijn alsnog te schilderen en dan naar huis.
Maandag 14 september.
In Hengelo halen we het plakplastic van de ramen van het café. Er beschadigd één lettertje van de oorspronkelijke tekst. Moet ik
morgen even bijwerken. Daarna even naar Ruurlo om het deurbeslag te verwijderen van „Schijn en Wezen”. We drinken koffie in de Keizerskroon
en gaan om twaalf uur naar huis want we hebben onszelf een vrije middag belooft.
Dinsdag 15 september.
We pikken de trailer en zijn personeel weer op in Stroe en rijden gezamenlijk naar Hengelo waar ik snel de letters op het raam bijwerk. Dan naar Ruurlo
om „Schijn en Wezen” te demonteren. Dat gaat redelijk snel met zes mensen. Om half twaalf drinken we koffie in de Keizerskroon en halen alvast de
lichtbakken van de bioscoop naar beneden.
De laatste uitsmijter in de Keizerskroon, inladen en dan naar de Holterberg om rekwisieten op te halen. Om vier uur, we zijn nét klaar begint het te
regenen en om vijf uur ben ik thuis.
Woensdag 16 september.
We doen rustig aan en zijn pas om tien uur bij Statius-Muller in Gelselaar. Hij was al bang dat we niet meer zouden komen.
Joop gaat daar de theekoepel in elkaar zetten, die is Statius-Muller geschonken, als een tuinhuisje. Ondertussen wit ik het plafond in de huiskamer
opnieuw, want dat is wat beschadigd geraakt bij de opnamen. Ook de muren binnen geef ik opnieuw een kleurtje.
’s Middags komt Margriet langs en geeft me een fles wijn met een door Hendrik Jan ontworpen etiket van de Zevensprong cadeau.
Donderdag 17 september.
In Gelselaar schilder ik de muren in de hal en zet de originele deurkrukken weer terug. Joop zet het dak op de theekoepel.
Vrijdag 18 september.
Omdat dit de laatste dag is beginnen we met koffie en gebak in Stroe. In Diepenheim halen we rubberoid voor op het dak van de theekoepel en in
Gelselaar hout en glas. Ik geef de hele koepel een nieuw verfje. Het is veel meer werk dan we dachten en we zijn er pas om vier uur mee klaar.
We rijden de regen tegemoet in het westen.
Dat was dus de Zevensprong. Nu definitief afgelopen. Maandag alles weer gewoon. |